Η λεγόμενη κατηχητική Σχολή της Αλεξάνδρειας

Πρώτος θεολόγος μετά τον απόστολο Παύλο θα μπορούσε να θεωρηθεί ο Ειρηναίος ( β΄ μισό 2ου αιώνα), που έδρασε στην κρίσιμη εκείνη περίοδο, την εποχή δηλαδή που άρχισε η συστηματική αντίδραση της Εκκλησίας κατά των ιδεών που απειλούσαν να νοθεύσουν τη γνήσια χριστιανική διδασκαλία. 

Η λεγόμενη κατηχητική Σχολή της Αλεξάνδρειας, με εκπροσώπους τον Κλήμη και τον Ωριγένη συντέλεσε στην επιστημονική καλλιέργεια και συστηματοποίηση της θεολογίας. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της Σχολής ήταν η συστηματικότερη εφαρμογή της ελληνικής σοφίας και μάλιστα και της αλληγορικής ερμηνείας στο έργο της εμβάθυνσης στην Αγία Γραφή και στην ανάπτυξη - θεμελίωση των χριστιανικών αληθειών, καθώς και στη συστηματοποίηση - προάσπιση αυτών των αληθειών, τόσο κατά των εθνικών φιλοσόφων και των Ιουδαίων όσο και κατά των αιρετικών.

Στη Σχολή αυτή ανήκουν ο Μέγας Αθανάσιος, ο Κύριλλος Αλεξάνδρειας, καθώς και οι μεγάλοι Καππαδόκες Πατέρες, Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Γρηγόριος Νύσσης.